Weer een jaar werken in het belang van alle Brandweermensen in Nederland. Dat is wat het bestuur van de VBV heeft gedaan. In het belang van onze achterban hebben wij op veel manieren geprobeerd een positieve bijdrage te leveren. Zowel op behoud van de vakinhoud en daarmee de kwaliteit van de hulpverlening aan de burgers als voor de veiligheid en gezondheid van de brandweermensen zelf.
Als het gaat om de gezondheid van onze mensen dan pleit de VBV al heel lang voor meerjarig onderzoek en goede registratie bij alle brandweermensen. Daarnaast aandacht voor de soms heftige impact van het brandweerwerk. Als het dan emotioneel te veel wordt, dat brandweermensen goed worden geholpen. Helaas is dat lang niet altijd het geval. Worden brandweervrijwilligers te vaak aan hun lot overgelaten en beroepscollega’s gekort op hun salaris wanneer zij langdurig uitvallen. De makers van het programma Zembla zagen ons pleidooi op de website van de VBV. Zij hebben vervolgens onderzoek gedaan en er een tv uitzending over gemaakt met grote impact.
Deze uitzending bracht aandacht voor PTSS en de gevolgen voor de medewerkers van de brandweer en hun familie in een stroomversnelling. Veiligheidsregio’s waren plotseling zeer actief in het vermelden hoe belangrijk zij de geestelijke gezondheid van hun medewerkers vinden en, zoals gewoonlijk, kwam elke veiligheidsregio weer afzonderlijk met allemaal een andere “unieke” oplossing. De VBV pleit voor één loket voor alle brandweermensen. Wij zijn daarom heel blij met de aandacht vanuit de Tweede Kamer voor het onderwerp en de initiatiefnota van Derk Boswijk, Songul Mutluer en Hanneke van der Werf om te komen tot één centrum voor alle geüniformeerde diensten in Nederland, waar mensen met PTSS kunnen worden geholpen.
Op gebied van verzekeringen hebben werkgevers en werknemers echt samen opgetrokken en ligt er inmiddels een deugdelijke uniforme oplossing waar de VBV helemaal achter staat. In dit kader hebben wij ook gesproken met diverse Europese brandweerorganisaties. In september was een delegatie van CTIF (Volunteer Firefighters Commission) op bezoek in Nederland. Samen met Brandweer Nederland hebben wij deze mensen ontvangen. Dit met een bezoek aan de kazerne Dirk en een rondvaart in Amsterdam als hoogtepunt voor de buitenlandse gasten. Daarnaast is er met elkaar gesproken over verzekeringen en mogelijke oplossingen om vrijwilligheid aantrekkelijker te maken.
In het kader van internationale samenwerking heeft de VBV zich ook aangesloten bij de Europese brandweer organisatie i.o. (European Summit of Firefighters) die bij het Europees parlement en de Commissie pleiten voor ruimte voor brandweervrijwilligers. Dus geen verplichte gelijke beloning en voorwaarden voor gelijk werk op basis van het gelijkheidsbeginsel. Helaas was de VBV daar als enige organisatie vanuit ons land aanwezig. Wij misten daar Brandweer Nederland en hebben bij de oprichtingsvergadering in Brussel ruimte gevraagd zodat zij alsnog aan kunnen sluiten.
Ook zijn er een aantal voorbeelden van de kracht van vrijwilligheid bij de brandweer. Zo stuurt de Post Lunteren van de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland Midden elke zaterdagmorgen een prachtige vlog via YouTube. Volgens de VBV de beste manier om mensen enthousiast te maken voor vrijwilligheid bij de brandweer. Gezien de wekelijkse reacties vanuit de hele wereld zijn heel veel mensen het daarmee eens. Geweldige reclame voor de brandweer! Daarom steunen wij Lunteren voor het behoud van dit YouTube kanaal.
In de Veiligheidsregio Utrecht organiseerde de directie een Brandweerberaad. Hier werd de vraag gesteld aan deelnemers van alle tweeënzeventig kazernes om te komen met adviezen voor het MT. Aan het einde van de derde sessie onder leiding van G1000, werden door de diverse groepen in prachtige presentaties, het MT van adviezen voorzien. Daarbij ging het over verzorgingsgebieden, motivatie, transparantie enz. Het mooiste advies vond ik de uitnodiging aan het MT om ook open te zijn over moeilijke besluiten, brandweermensen kunnen prima omgaan met teleurstelling. Zeker als het goed en eenduidig wordt uitgelegd. Het was opvallend om te zien hoeveel organisatiekracht er in deze groep, voornamelijk vrijwilligers, zit. Kennis, vakkundigheid en gedrevenheid. Geweldig om hier aan mee te mogen doen.
Door het rapport van de Universiteit Twente, Leren van twee vuurwerkrampen, is er dit jaar vaak gesproken over de opslag van vuurwerk in woonwijken. Ook blijven de deskundigen het oneens of consumentenvuurwerk massaexplosief kan zijn. Zolang dit niet duidelijk is, vindt de VBV dat er bij het bestrijden van branden waar vuurwerk is opgeslagen de brandweer defensief moet optreden. Vooral daarom pleiten wij om consumenten vuurwerk niet op te slaan in de directe omgeving van woningen. Bij dit pleidooi vinden wij gelukkig het Veiligheidsberaad en Brandweer Nederland aan onze zijde. Wij zullen hiervoor ook de komende periode aandacht blijven vragen in het belang van de veiligheid.
Helaas waren er ook dit jaar nog een aantal sprekende voorbeelden van afbreuk aan veiligheid of het niet serieus nemen van brandweermensen en de vakinhoud. Zo blijven wij aandacht vragen voor een voorgenomen sluiting van een brandweerkazerne in de buurt van een ziekenhuis en diverse andere risicovolle objecten in Ede. Eerst vanwege het bouwen van een nieuwe meer centraal gelegen kazerne waardoor met één kazerne kon worden volstaan in plaats van twee. Maar zelfs nu de nieuwbouw er voorlopig niet komt wil men de kazerne toch sluiten met ingang van 2027. Onbegrijpelijk. In een andere regio is besloten dat mag worden uitgerukt met een gediplomeerde bevelvoerder, chauffeur en achterin twee mensen in een brandweerpak zonder diploma. Opnieuw onbegrijpelijk en gevaarlijk. In dezelfde regio werd door een volledige brandweerpost het vertrouwen in de manager brandweerzorg opgezegd. Vervolgens werd door de regio gecommuniceerd dat het ging om een conflict met de ploegleider en werd gedreigd met disciplinaire maatregelen. Wij vinden ook dat niet te begrijpen en zeer onterecht.
Tenslotte een regio waar de vrijwilligers naar reanimaties wilden uitrukken met een brandweerbusje met een AED om daar waar elke seconde van levensbelang is, de snelst mogelijke hulp te kunnen bieden. Dit werd door de korpsleiding verboden. In dit geval kwam het zelfs tot voorgenomen disciplinair ontslag. Opnieuw vond de VBV dit onbegrijpelijk. In deze gevallen worden wij dan door VBV leden uit die veiligheidsregio’s benaderd of door de regionale en landelijke pers. Uiteraard bieden wij onze leden dan hulp en waar nodig ondersteuning. In de pers geven wij onze mening. Niet om iemand een hak te zetten maar gewoon een vakinhoudelijke brandweerkundige visie.
Wij vinden namelijk dat de burgers in ons land recht hebben op snelle hulpverlening door goed geschoolde brandweermensen (vrijwillig of beroeps) die dan met de juiste middelen kunnen doen wat nodig is. Daarbij pleiten wij steeds voor beslisruimte op de kazernes zodat lokale kennis en kunde maximaal kan worden benut. Daarbij vinden wij het prima dat mensen een andere mening zijn toegedaan en dagen wij iedereen uit ons te laten zien wanneer wij het vakinhoudelijk mis hebben. Want wij staan voor dat wat wij denken dat verstandig is, voor onze achterban, maar vooral voor de mensen die zij gaan helpen wanneer zij een beroep doen op hun brandweer.
Een brandweer om trotst op te zijn. Dat zullen wij blijven doen, ook in 2025 daar kunnen onze leden op blijven rekenen.
De Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers wenst u gezegende kerstdagen en een veilige jaarwisseling met daarna een gezond en voorspoedig nieuwjaar.
Marcel Dokter
voorzitter
