Op 4 februari is het Wereldkankerdag. Deze dag vraagt extra aandacht voor de impact van kanker, waaronder werkgerelateerde kanker. Elk jaar overlijden in Europa ruim 100.000 (ex-)werknemers door blootstelling aan kankerverwekkende stoffen op het werk. Hiermee is kanker de grootste werkgerelateerde doodsoorzaak.
Kanker door blootstelling aan gevaarlijke stoffen op de werkplek is een groot beroepsrisico dat vaak over het hoofd gezien wordt. Van brandweermensen is bekend dat ze een hoger risico lopen op langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen.
Het onderzoek dat het NIPV in 2018 heeft verricht naar de risico’s op kanker binnen de branche(Blootstelling rook), is inmiddels achterhaald. In het onderzoeksrapport wordt namelijk gesteld
dat directe bewijsvoering ontbreekt voor de stelling dat brandweermensen in verhoogde mate kanker ontwikkelen als gevolg van blootstelling aan rook. Dat was in 2018 wellicht het geval, maar het gespecialiseerd kankeragentschap van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de risico’s op kanker bij brandweermensen in 2022 opnieuw geëvalueerd. In 2007 luidde de classificatie nog ‘mogelijk kankerverwekkend voor mensen’ (groep 2B). De International Agency for Research on Cancer (IARC) kwam 1 juli 2022 tot het besluit dat de risico’s weldegelijk voldoende bewezen zijn. Brandweermensen (vrijwilligers en beroeps) krijgen voortaan de hoogste classificatie: Groep 1 in plaats van Groep 2B.
Werkgevers zijn wettelijk verplicht om de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen te voorkomen of als dat niet gaat, te minimaliseren. Ook bij de brandweer. Normaalgesproken dienen deze classificaties als basis voor het aanpassen/herzien van beleid, richtlijnen en aanbevelingen om kankerrisico’s en gezondheidsschade te voorkomen. Bij de brandweer blijft het echter tot op heden stil. Eerder bleek uit diverse rapporten van de Arbeidsinspectie dat het stelsel rond beroepsziekten bij de brandweer nog voor verbetering vatbaar is. Maar van de toezeggingen uit 2015 m.b.t. arbeidsveiligheid bij de brandweer, is tot nu toe nog maar weinig terecht gekomen.
Daarom hebben de gezamenlijke werknemersorganisaties in het Landelijk Overleg Arbeidsvoorwaarden Veiligheidsregio’s eind vorig jaar in een brief aan de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV) en het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) gevraagd om maatregelen. Lees hun brief met bijlage hier.
