In augustus 2003 brak in het dorp waar ik woon de dijk door en zo begon mijn langste brandweerinzet. Het was een week lang een strijd tegen het water in plaats van brand bestrijden met water.
Jaren later in 2008 werd ik gebeld door Jeroen Pinto, een Nederlandse huisarts uit East Riding in de omgeving van Hull in Engeland. Hij vertelde dat daar hetzelfde was gebeurd als in Wilnis. Alleen had daar een week het water in de huizen gestaan. Een half jaar later was er bijna sprake van wéér een overstroming. Omdat de overheid had besloten geen verdere maatregelen te nemen, waren als gevolg daarvan de huizen onverkoopbaar.
Als rechtgeaarde Nederlander vond Jeroen Pinto dat onverteerbaar. Hij wilde met een groep regionale en lokale Engelse politici naar Nederland komen om te zien hoe in Wilnis de dijk was hersteld en de burgers weer veilig in hun huizen en water villa’s konden wonen.
Samen met brandweervrienden uit De Ronde Venen, Dennis Plant en Lex Tillart hebben wij dokter Pinto geholpen om een goed programma samen te stellen. De burgemeester en gemeentesecretaris, de dijkgraaf, het ingenieursbureau en de aannemer verantwoordelijk voor het herstel kwamen allemaal naar de brandweerkazerne in Wilnis om deze groep Engelsen bij te praten over Nederlands watermanagement. Daardoor is in Burstwick East Riding herstelwerk uitgevoerd op basis van Nederlands voorbeeld en wonen de mensen daar nu ook veilig, beschermd tegen het water.
Aan het einde van het bezoek nam oud ondercommandant en dorpshistoricus Herman van Soest sr. de groep Engelsen op sleeptouw naar het monument van “De Vickers Wellington”. Want in de nacht van 4 op 5 mei 1943 is dit vliegtuig (HE727 NA-K) neergestort. Twee bemanningsleden werden krijgsgevangen gemaakt door de Duitsers en overleefden de oorlog. Drie anderen waren minder gelukkig de Canadese piloot Robert Moulton werd in 1943 begraven op de begraafplaats in Wilnis. Na de berging van het vliegtuig in 2002 werden Adrien Thibaudeau en Joseph White met Canadese militaire eer eveneens in Wilnis begraven.
Volgens Jeroen Pinto was de bommenwerper afkomstig uit de omgeving van Hull. "Jullie moeten naar Engeland komen en dan gaan we op zoek naar het begin van de noodlottige reis van deze Vickers Wellington". Zo ging ik daarna met Dennis, Lex en Herman met een brandweer bus via Rotterdam op weg naar Hull. Op de kade werden wij al opgewacht door de BBC en daarna volgde een tocht in de omgeving van York langs hoogwaardigheidsbekleders, RAF Elvington (een Bomber Command museum vliegveld), Engelse oorlogsveteranen en tenslotte een magisch moment. Want op een verlaten industrieterrein met oude RAF gebouwen vonden wij de voormalige startbaan waar Robert Moulton op 4 mei 1943 was opgestegen. Wij speelden Glenn Miller muziek op een koffer grammofoon en voelden ons heel dichtbij die Canadese bemanning. Een geweldig besluit van een bijzondere dienstreis.
Daarna ging Jeroen Pinto in Canada op zoek naar de families van de overleden bemanningsleden. Het resulteerde bijvoorbeeld in een bezoek van de familie Moulton aan de begraafplaats in Wilnis. Zo raakten De Ronde Venen, Yorkshire en Canada met elkaar verbonden door het initiatief van Herman van Soest en Jeroen Pinto. 
Eind vorig jaar werd ik benaderd door het lokale Comité 4 en 5 mei. Daniëlle Samson vertelde dat bij 75 jaar vrijheid het initiatief was ondernomen om het bevrijdingsvuur van Wageningen naar Wilnis te lopen en vandaar door te sturen naar Canada. Vanwege Covid was dat allemaal niet doorgegaan. Omdat de initiatiefnemers zoals Herman van Soest en Piet Kroon inmiddels niet meer leefden de vraag of ik de contacten wilde leggen.
Jeroen Pinto was direct enthousiast. Er volgden MS Teams meetings met Canada. Hij kocht Engelse mijnwerkerslampen, geschikt voor het vervoeren van vuur in een vliegtuig.
Er werd contact gelegd met de Canadese luchtmacht. Van directeur Veiligheidsregio Utrecht Jaap Donker kregen wij toestemming om de Canadezen in Nederland te vervoeren en met een formeel mailtje van de V.R.U. (dankjewel Danique Raaijmakers) werd de Commanding Officer Scott Frost van 412 squadron R.C.A.F. overtuigd dat hij in Nederland vervoer zou hebben. Het resultaat, Canadese vliegers renden mee in de estafette met het bevrijdingsvuur van Wageningen naar Wilnis (82 jaar na de crash van de Vickers Wellington opnieuw in de nacht van 4 op 5 mei). Dennis Plant en Lex Tillart vervoerden de Canadese militairen, Jeroen Pinto en Eddy Cotton naar Eindhoven. Daarna vlogen zij met het vuur in een Bombardier Challenger van RCAF 412 squadron via IJsland naar Canada, waar het Nederlandse bevrijdingsvuur nog steeds op drie plaatsen brandt.
De moraal van dit verhaal, voor mij is de brandweer veel meer dan alleen maar brandjes blussen. Het is een soort broederschap die mensen verbindt. Zelfs over landsgrenzen heen. Jeroen Pinto, Dennis, Lex en ik willen dit avontuur opdragen aan de drie jongemannen uit Canada die in 1943 de hoogste prijs betaalden voor onze vrijheid, én aan de overleden Herman van Soest, brandweerman, schrijver, dorpshistoricus en zeer betrokken lid van het comité 4 en 5 mei. Want vrijheid is niet gratis en daar moesten wij ons aan blijven herinneren. Nou Herman, dat is gelukt…
Marcel Dokter.
